Depresja poporodowa a „baby blues”

Baby blues (inaczej smutek poporodowy) to tymczasowe wahania nastroju, których największe nasilenie obserwuje się zazwyczaj 3 do 5 dni po porodzie. Stan ten trwa kilka dni, nie dłużej jednak niż 2 tygodnie. Baby blues dotyka nawet 80% matek. Ze względu na tak częste występowanie nie uznaje się tego stanu za zaburzenie psychiczne. Przyjmuje się, że jest to naturalne, fizjologiczne zjawisko, wynikające prawdopodobnie z nagłych zmian hormonalnych, jakie zachodzą w ciele kobiety po porodzie. Dodatkowe przyczyny baby blues to najprawdopodobniej stres związany z nową sytuacją, zmęczenie, deprywacja snu oraz fizyczny ból, występujący po urodzeniu dziecka.

Najczęstszymi symptomami baby blues są:

  • Drażliwość i poirytowanie
  • Łatwe wybuchanie złością lub płaczem
  • Huśtawka nastrojów
  • Trudności w koncentracji
  • Niewielkie trudności ze snem i apetytem
  • Nadmierny lęk o zdrowie dziecka i jego przyszłość
  • Trudności w podejmowaniu decyzji
Jeśli objawy baby blues utrzymują się u Ciebie powyżej 2 tygodni, może oznaczać to, że stan przerodził się w depresję poporodową. Skontaktuj się wtedy ze specjalistą lub położną, którzy pomogą Ci ocenić Twój stan zdrowia.

Jak radzić sobie z baby blues?

Baby blues nie wymaga leczenia, ponieważ jego objawy powinny ustąpić samoistnie w ciągu kilku dni, maksymalnie 2 tygodni. Daj więc sobie czas na zaadaptowanie się do nowej roli.

Ważne jest, abyś w swoim otoczeniu miała wspierającego partnera lub zaufaną osobę (mamę, przyjaciółkę, siostrę), którym będziesz mogła otwarcie opowiedzieć o swoich uczuciach i wątpliwościach. Bądź dla siebie wyrozumiała i cierpliwa. Proś najbliższych o pomoc w opiece nad dzieckiem oraz w utrzymaniu domu, abyś mogła w tym czasie możliwie jak najwięcej odpoczywać. Wykorzystuj każdą wolną chwilę na sen. Nie czuj się jednak winna, jeśli odczuwasz w pierwszy dniach silną potrzebę bycia sam na sam z maluchem. Możliwe, że właśnie tego potrzebujesz, aby zbudować z nim silną więź.

Jak wspierać kobietę w baby blues? - rady dla najbliższych

Pierwsze tygodnie po porodzie są niezwykle trudne nie tylko dla kobiet, ale również dla ojców i innych członków rodziny. Młoda mama potrzebuje jednak dużo uwagi i wsparcia, ponieważ jej ciało i hormony muszą dojść do siebie po ogromnej zmianie, jaka zaszła w jej organizmie.

Nie można sprawić, aby baby blues zniknęło, ale można ułatwić kobiecie jago „przetrwanie".

Zadbajcie o to, aby w tych pierwszych tygodniach nowa mama:

  • Jak najwięcej odpoczywała
  • Dobrze się odżywiała i piła dużo wody
  • Musiała jak najmniej zajmować się obowiązkami domowymi
  • Otrzymała pomoc w opiece nad starszymi dziećmi
  • Wychodziła na zewnątrz nawet na krótkie spacery
  • Wiedziała, że może z Tobą porozmawiać o swoich emocjach i wątpliwościach, i nie będzie wtedy oceniana
  • Słyszała jak najczęściej, że jest dobrą mamą i świetnie radzi sobie w nowej roli

Jak odróżnić baby blues od depresji poporodowej?

Głównym kryterium różnicującym te zaburzenia jest czas. Syndrom baby blues pojawia się w pierwszych dniach po porodzie i nie trwa dłużej niż 2 tygodnie. Z kolei depresja poporodowa może wystąpić zarówno bezpośrednio po porodzie, jak i kilka tygodni / miesiący (do roku) po urodzeniu dziecka. Dodatkowo, aby zdiagnozować depresję poporodową jej objawy muszą trwać powyżej 2 tygodnii.

Jeżeli więc w pierwszych dniach po narodzinach dziecka doświadczasz niewielkich zaburzeń nastroju (np. dużo płaczesz, nie masz na nic energii, boisz się, że nie sprawdzisz się w roli matki), to najprawdopodobniej jest to baby blues (przygnębienie poporodowe). Jeżeli jednak objawy nie mijają po 2 tygodniach, to należy rozważyć konsultację ze specjalistą lub przynajmniej wykonanie testu na depresję poporodową (Test na depresję poporodową).

Inną rzeczą, na którą należy zwrócić uwagę, to nasilenie objawów. Baby blues, czyli smutek poporodowy, to niewielkie wahania nastroju. Jeżeli stan emocjonalny i psychika kobiety są mocno zmienione w porównaniu do tego, jak zachowywała się przed urodzeniem dziecka, należy niezwłocznie skontaktować się z lekarzem psychiatrą lub położną. Nie należy bagatelizować zwłaszcza sytuacji, w której kobieta zgłasza myśli samobójcze.

Czy zamiast smutku poporodowego kobieta może odczuwać euforię?

Część kobiet w momencie narodzin dziecka doświadcza ogromnego przypłuwu szczęścia i radości. Jeżeli jednak kobieta czuje, że nie potrzebuje za wiele snu, jest nadmiernie rozmowna, pobudzona, odczuwa chęć robienia wielu rzeczy na raz, to należy to zgłosić specjaliście. Dlaczego? Około 10% świeżo upieczonych matek doświadcza hipomanii poporodowej. Podobnie jak baby blues stan ten zazwyczaj trwa kilka dni i mija samoistnie, dlatego u większości kobiet nie wymaga leczenia. Należy jednak w tym czasie bacznie obserwować matkę, ponieważ u części z nich może być to pierwszy sygnał rozwoju psychozy poporodowej lub choroby afektywnej dwubiegunowej (i po okresie hipomanii może u niej wystąpić przeciwstawny stan nazywany depresją poporodową).

Gdy stan hipomanii poporodowej (nieznacznej, choć nienaturalnej euforii) przekształci się w manię (euforię, podczas której kobieta traci kontakt z rzeczywistością - np. kobieta może dojść do wniosku, że ona lub jej dziecko jest wyjątkowe, nieśmiertelne, że ma nadnaturalne moce), to jest to sytuacja, w której niezwłocznie należy udać się do najbliższego szpitala (czytaj więcej w: Psychoza poporodowa). Jest to sytuacja rzadka (dotyka ok. 0,2% nowych mam), jednak gdy wystpi, nie należy jej bagatelizować, ponieważ bezpośrednio zagraża życiu matki i dziecka.

Więcej informacji znajdziesz: